LEEUWARDEN – In de nacht van zaterdag 30 op zondag 31 oktober 2010 gaat de wintertijd in. Tijdens de ‘Nacht van de Nacht’ (en dit jaar ook Halloween) kunnen we een uur langer slapen, want de klok gaat om 03.00 uur terug naar 02.00 uur.
Een ezelsbruggetje: vóórjaar = klok vóóruit zetten; in het najaar gaat het achteruit met het weer: klok achteruit zetten. Voordeel: het is ’s ochtends eerder licht, maar ’s avonds vroeger donker. Als het zomertijd zou blijven, zou het op Nieuwjaarsdag pas om 09.00 uur licht worden.
Eigenlijk gaan de wijzers van de klok terug naar waar ze horen te staan, want in het voorjaar werden ze een uur vooruit gezet. In de nacht van 26 op 27 maart 2011 gaat de klok weer een uur vooruit. Nederland kende van 1916 tot 1945 de zomertijd en kreeg zomer –en wintertijd in 1977 terug. Ons land zit in de Midden-Europese tijdzone, overigens door toedoen van de Duitse bezetters in de Tweede Wereldoorlog. Wij kenden vanaf 1909 de ‘Amsterdamse Tijd’: de tijd die de Westertoren aangaf. Die liep 20 minuten vóór op de standaardtijd in Greenwich, de UTC: was het in Amsterdam 12.00 uur, dan was het 11.40 uur in Londen en 12.40 uur in Berlijn. Op 16 mei 1940 werd de tijd op bevel van de Duitsers één uur en veertig minuten vooruit gezet. Na de oorlog bleef dat zo.
Alle lidstaten van de Europese Unie doen eraan mee; de Belgen spreken van ‘winteruur’. Tot ver in de 19e eeuw had elke plek op aarde een lokale tijd. Als de zon in het zuiden stond, was het twaalf uur. Een zonnewijzer gaf de juiste tijd aan. Ondanks de komst van nauwkeurige uurwerken bleef elke plaats zijn eigen tijd houden. Door de komst van de spoorwegen en radio groeide de noodzaak om een uniforme tijd in te voeren.
