Phishingaanvallen, datalekken, gijzelsoftware: digitale dreigingen vormen in 2025 geen abstract probleem meer, maar een dagelijkse realiteit. Terwijl technologische innovatie nieuwe kansen biedt voor economie, zorg en onderwijs, groeit ook het speelveld van cybercriminelen razendsnel mee.
Nederland ziet een duidelijke toename in meldingen van online misdrijven, en ook Friesland blijft niet buiten schot. Met een groeiend aantal digitale ondernemers, slimme infrastructuur en steeds meer verbonden huishoudens is de regio kwetsbaarder dan ooit. De vraag dringt zich op: hoe weerbaar is Friesland tegen deze digitale golf van misdaad?
De wereldwijde verliezen door cybercriminaliteit zullen naar verwachting tegen het einde van dit jaar oplopen tot maar liefst $ 10,5 biljoen. Dat is een stijging van 15% ten opzichte van het voorgaande jaar.
Terwijl de schade toeneemt, blijft de wereldwijde uitgave aan cybersecurity achter, met een verwachte 301,91 miljard dollar in 2025 – nog geen 3% van de totale schade. Deze cijfers onderstrepen de noodzaak om alleen betrouwbare online platforms te gebruiken, ongeacht de activiteit.
Wie online winkelt, moet alert zijn op malafide webwinkels en frauduleuze betaalverzoeken. Evenzo vraagt online entertainment om voorzichtigheid, vooral bij platforms zoals online casino’s. Gezien de constante stroom van stortingen en opnames is het essentieel om uitsluitend de beste online casino platforms te kiezen, die zijn geverifieerd door internationale autoriteiten.
Het selecteren van betrouwbare aanbieders is niet langer een luxe, maar een noodzaak in een tijd waarin cybercriminelen steeds slimmer opereren, vaak gebruikmakend van geavanceerde technieken zoals AI-gestuurde phishing of deepfake-technologie.
Kunstmatige intelligentie heeft zich ontwikkeld van beloftevolle innovatie tot een krachtige tool, óók voor cybercriminelen. De inzet van generatieve AI verandert het speelveld fundamenteel. Fraudeurs kunnen tegenwoordig met minimale inspanning e-mails, websites en zelfs identiteitsbewijzen genereren die nauwelijks te onderscheiden zijn van echte communicatie. Ondanks voorlichtingscampagnes blijkt uit recente cijfers dat nog steeds bijna één op de tien Nederlanders op een phishinglink klikt. In Friesland, waar veel zzp’ers en kleinere bedrijven zonder uitgebreide beveiligingssystemen opereren, vormt dat een serieuze kwetsbaarheid.
Daarbij komt de opmars van deepfakes. Video’s of audioberichten die gebruikmaken van AI om stemmen en gezichten te imiteren, worden steeds overtuigender.
De dreiging is groot, maar Friesland staat er niet alleen voor. Samenwerking blijkt de sleutel tot effectieve cyberweerbaarheid.
Lokale overheden zoals de gemeenten Leeuwarden, Súdwest-Fryslân en de Veiligheidsregio Fryslân nemen steeds vaker het voortouw in het vergroten van digitale bewustwording. Via campagnes, workshops en samenwerkingen met scholen en bedrijven wordt kennis gedeeld over hoe je cyberaanvallen herkent en voorkomt.
Op nationaal niveau is er beweging richting centralisatie. De fusie in 2024 van het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) en het Digital Trust Center (DTC) tot één krachtige cybersecurityorganisatie moet leiden tot snellere signalering en betere communicatie met bedrijven.
Voor Friese ondernemers en inwoners zijn concrete maatregelen essentieel.
Een goede start is het volgen van de vijf basisprincipes van veilig digitaal ondernemen:
Het maken van een incident-responsplan kan bedrijven helpen snel te reageren bij een aanval. Daarnaast is het trainen van medewerkers cruciaal, aangezien menselijke fouten vaak de zwakke schakel vormen.
Friesland is niet kwetsbaarder dan andere regio’s, maar door de groeiende afhankelijkheid van digitale systemen is waakzaamheid wel essentieel. De opkomst van geavanceerde cyberdreigingen maakt het noodzakelijk om digitaal weerbaar te zijn. Door te investeren in basismaatregelen zoals software-updates, veilige wachtwoorden en bewustwording, kunnen inwoners en bedrijven veel risico’s al beperken.
