In dorpen en steden door heel Friesland zie je ze steeds vaker opduiken: ruilmarkten en community swap events. Ze zijn nog niet heel populair, maar toch komen ze vaker. Ze lijken op een traditionele rommelmarkt waarbij je spullen verkoopt tegen een klein bedrag, maar ze zijn toch heel anders. Bij ruilmarkten ruil je immers kleding, boeken, speelgoed en zelfs meubels met elkaar. Het principe is simpel: wat jij niet meer gebruikt, kan voor een ander juist van grote waarde zijn. Hierdoor krijgen objecten die jij links laat liggen een tweede leven, waardoor er minder nieuwe spullen geproduceerd hoeven te worden.
Die drang naar bewuster omgaan met spullen past in een bredere trend. We zijn gewend geraakt aan een wereld waarin alles met één klik besteld kan worden, van fast fashion tot online entertainment. Goede voorbeelden hiervan zijn games, streamingdiensten en zelfs gokken: ook bij online casino’s buiten Nederland zoeken Friezen steeds vaker nieuwe prikkels en vermaak. Op zulke sites geniet je van veel privacy en hoge bonussen. De ruilbeweging in Friesland laat juist de andere kant zien: minder kopen, meer delen en vooral samen iets leuks beleven in de eigen gemeenschap.
Wat de ruilmarkten in Friesland bijzonder maakt, is dat het eigenlijk meer is dan alleen het uitwisselen van spullen. Ze vormen juist echte ontmoetingsplekken in dorpshuizen, buurttuinen, scholen en zelfs kerken. Bewoners van verschillende leeftijden komen bij elkaar met tassen vol kleding, dozen vol boeken of speelgoed waar de kinderen uit zijn gegroeid. Een team van vrijwilligers zal vervolgens alle spullen groeperen op lange tafels of aan gesorteerde rekken. De bezoekers die zelf iets mee hebben gebracht, kunnen vervolgens direct iets anders kiezen. Zo kan een oude winterjas zomaar veranderen in een stapel kinderboeken of een bijzettafeltje in een bijna nieuwe lamp. Dit voelt als winkelen, maar dan zonder af te rekenen!
Ruilen is een van de meest laagdrempelige vormen van duurzaamheid. Veel duurzaamheidsinitiatieven kunnen ingewikkeld en kostbaar lijken, maar community swap evenementen tonen juist dat kleine keuzes al een groot verschil kunnen maken. Elke broek die niet nieuw gekocht hoeft te worden, scheelt water, energie en grondstoffen. Elk meubelstuk dat een nieuw leven krijgt, blijft uit de afvalcontainer.
Dit sluit in Friesland goed aan bij het gevoel van verantwoordelijkheid voor de omgeving en het milieu. Mensen die al letten op energieverbruik, lokaal voedsel en minder autorijden, merken dan ook dat ruilmarkten een logisch verlengstuk zijn van die leefstijl. Het is daarnaast ook nog eens prettig dat het ruilen je een goed gevoel geeft. Je ziet wie blij wordt van je oude spullen en wordt tegelijkertijd zelf ook blij van je nieuwe ‘aankoop’!
In principe kun je van alles en nog wat ruilen op zo’n markt in Friesland, maar veel mensen kiezen ervoor om kledingstukken mee te nemen. Kinderen groeien razendsnel uit hun kleren, waardoor er in veel huizen stapels truitjes en broekjes liggen die amper gedragen zijn. Deze kledingstukken zijn daarom perfect om te ruilen, bijvoorbeeld voor kleren die je kinderen wel passen. Toch kun je ook je eigen kleding meenemen om te ruilen om vervolgens je garderobe aan te vullen met nieuwe stukken.
Natuurlijk hoef je niet per se alleen kleding te ruilen. Op de ruilmarkten zijn boeken, speelgoed en meubels ook goede opties die vaak populair zijn. Boekenplanken puilen uit, terwijl er weinig tijd is om alles te lezen. Op een ruilmiddag kun je titels die je al uit hebt, inleveren en naar huis gaan met een stapel nieuwe verhalen. Ligt er op zolder speelgoed waar je kinderen niet meer mee spelen? Ruil ze voor iets anders! Als je graag een nieuw interieur wilt, kun je je huidige meubels eventueel ook ruilen.
