Op 20 juni 2025 werd bekend dat er maar liefst 16 miljard logingegevens zijn gelekt, waaronder e-mailadressen en wachtwoorden van gebruikers van grote platforms. Apple, Google en Facebook zijn hier goede voorbeelden van, maar ook de informatie van gebruikers van Telegram en diverse VPN-diensten is op straat gekomen. Volgens onderzoekers zijn deze lekken niet een herkauwing van oude gegevens, maar juist nieuwe, recent verkregen info. Ze zijn afkomstig van 30 afzonderlijke datasets. Hieronder lees je meer over dit grote lek. 

De gelekte logingegevens kunnen door cybercriminelen gebruikt worden voor phishing, identiteitsdiefstal en afpersing, dus wees voorzichtig. Iedereen loopt hier risico op, zelfs als je maar één keer gehackt wordt. Dit komt doordat mensen wachtwoorden hergebruiken. Als je bijvoorbeeld ooit een wachtwoord hebt gebruikt op Facebook, dan zou het kunnen dat je het ook hebt toegepast bij je bank. Bovendien kunnen alle wachtwoorden op het dark web terechtkomen, zelfs als je een complex wachtwoord hebt gemaakt. De datalekken worden daarnaast over het algemeen snel te koop aangeboden, waardoor hackers snel er gebruik van kunnen maken. Voorkomen is dan ook veel beter dan genezen!

Het is voor alle inwoners van Friesland belangrijk om je digitaal zo veilig mogelijk te maken. Zo is het altijd verstandig om alleen sites en platforms te bezoeken die voorzien zijn van een goede beveiliging. Bij online casino’s die gokken zonder gedoe aanbieden, is dit vaak het geval. Marloes Verhagen geeft aan dat deze sites voorzien zijn van een goede versleuteling en ook kun je vaak 2FA toepassen om je account extra te beschermen. Dit is ook het geval bij internetbankieren. De meeste e-mailproviders zijn bovendien goed beveiligd, zoals Outlook en Gmail. Als je de cloud wil gebruiken om belangrijke documenten en foto’s op te slaan, raden experts je aan om te kiezen voor platforms die voorzien zijn van end-to-end encryptie. Dit wordt ook aangeraden als je online berichtjes wil sturen. 

Ongeacht de website is het voor Friezen bovendien altijd belangrijk om 2FA in te schakelen. 2FA staat voor twee-factor-authenticatie en voegt een extra beveiligingslaag toe aan je account. Door deze functie in te schakelen, voorkom je ontzettend veel van de hackpogingen. Hackers mogen dan wel je wachtwoord hebben, ze hebben vaak niet je smartphone. Dit is nodig aangezien je bij 2FA doorgaans een code ontvangt als SMS of in een app op je telefoon. 

Het gebruik van complexe wachtwoorden is ook essentieel voor je online veiligheid als inwoner van Friesland. Wachtwoordmanagers kunnen helpen. Ze slaan versleuteld je wachtwoorden op en hebben ook nog eens een wachtwoordgenerator. Hiermee kun je eenvoudig sterke en unieke wachtwoorden creëren zodat je ze niet zelf hoeft te bedenken. Vervolgens sla je ze op in de wachtwoordmanager zodat je de wachtwoorden niet zelf hoeft te onthouden.

Nu veel logingegevens gelekt zijn, is de kans groot dat cybercriminelen veel phishingberichten de wereld in gaan gooien. Let hier goed op en bekijk SMS’jes en e-mails kritisch. Je moet dan ook nooit op een link klikken die je niet herkent. Eventueel kun je goede antivirussoftware installeren zodat je hulp krijgt bij het blokkeren van phishing. Sommige browsers bieden ook instellingen aan die je hiervoor kunt gebruiken. 

Daarnaast kun je gebruik maken van handige diensten zoals Have I Been Pwned en Mozilla Monitor om te controleren of je logingegevens gestolen zijn. Deze services waarschuwen je als je e-mail voorkomt in nieuwe dataleks, zoals het grote lek van 16 miljard logingegevens dat onlangs heeft plaatsgevonden. Je weet hierdoor direct of je account nog goed beveiligd is of dat je je wachtwoord beter even kunt aanpassen om de cybercriminelen voor te zijn.